(سبەی) دەقی پڕۆژەکەی گۆڕان بۆ پێكهێنانی حكومه‌تی كاتی بڵاوده‌كاته‌وه‌

(سبەی):

(سبەی) ده‌قی پرۆژه‌كه‌ی بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان بۆ پێكهێنانی حكومه‌تی كاتی بڵاوده‌كاته‌وه‌ و به‌پێی پرۆژه‌كه‌ش  پێویسته‌  حكومه‌تی‌ شه‌راكه‌تی‌ راسته‌قینه‌بێت و بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان و هێزه‌كانی تر شه‌ریكی‌ راسته‌قینه‌بن له‌ ده‌سه‌ڵات و سه‌رجه‌م بڕیاره‌كاندا، به‌پێی‌ ئیستیحقاقی‌ هه‌ڵبژاردن، هه‌روه‌ها  پێویسته‌ په‌رله‌مانی‌ كوردستان وه‌ك مه‌رجه‌عی باڵای‌ خه‌ڵكی‌ كوردستان رۆڵی‌ راسته‌قینه‌ی‌ خۆی‌ ببینێت.

دەقی پڕۆژەکەی بزوتنەوەی گۆڕان

حكومه‌تی كاتی

پاش روداوه‌كانی‌ (16)ی‌ ئۆكتۆبه‌ری‌ (2017) و له‌ده‌ستدانی‌ كه‌ركوك و به‌شی زۆری‌ ناوچه‌ كوردستانییه‌ دابرێندراوه‌كان و به‌هێزبونه‌وه‌ی‌ حكومه‌تی‌ فیدراڵ، هه‌رێمی‌ كوردستان له‌ قۆناغێكی‌ ته‌واو جیاواز و هه‌ستیار و پڕ مه‌ترسیدایه‌ بۆ به‌رژه‌وه‌ندییه‌كانی‌ كورد، له‌م سۆنگه‌یه‌وه‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان به‌پێویستی‌ ده‌زانێت حكومه‌تێكی‌ كاتی‌ به‌هێز و كارا و بچوككراوه‌ به‌به‌شداری‌ هه‌مو هێزه‌ كاریگه‌ره‌كان پێكبهێنرێت به‌شێوه‌یه‌ك بتوانێت هه‌رێمی‌ كوردستان بگوێزێته‌وه‌ بۆ كه‌ناری‌ ئارام تا هه‌ڵبژاردنه‌كانی‌ داهاتوی‌ كوردستان، داواكاری‌ و پره‌نسیپه‌ گشتییه‌كانی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان بۆ پێكهێنانی‌ حكومه‌تی‌ كاتی‌.

یه‌كه‌م: پره‌نسیپه‌ گشتییه‌كان:

  • پێویسته‌ حكومه‌تی‌ كاتی‌ حكومه‌تی‌ شه‌راكه‌تی‌ راسته‌قینه‌بێت و بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان و هێزه‌كانی تر شه‌ریكی‌ راسته‌قینه‌بن له‌ ده‌سه‌ڵات و سه‌رجه‌م بڕیاره‌كاندا، به‌پێی‌ ئیستیحقاقی‌ هه‌ڵبژاردن.
  • چاره‌سه‌ركردنی‌ كێشه‌كانی‌ نێوان حكومه‌تی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان و حكومه‌تی‌ فیدراڵ له‌ چوارچێوه‌ی‌ ده‌ستوری‌ عێراق و دروستكردنی‌ وه‌فدێكی‌ حكومی‌ و په‌رله‌مانی‌ به‌هێز بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌.
  • پێویسته‌ په‌رله‌مانی‌ كوردستان وه‌ك مه‌رجه‌عی باڵای‌ خه‌ڵكی‌ كوردستان رۆڵی‌ راسته‌قینه‌ی‌ خۆی‌ ببینێت، به‌بێ هیچ به‌ربه‌ستێك هه‌ستێت به‌ئه‌ركه‌كانی‌ خۆی‌ له‌بواره‌كانی‌ یاسادانان و چاودێریكردن و به‌دواداچونی‌ كاره‌كانی‌ حكومه‌تدا.
  • سه‌ربه‌خۆكردن و ئه‌كتیڤكردنی‌ ده‌سه‌ڵاتی‌ دادوه‌ری‌ و داواكاری‌ گشتی‌ و چاودێری‌ دارایی‌ به‌پێی‌ یاسا كارپێكراوه‌كان.

دوه‌م: ئه‌و ئه‌ركانه‌ی‌ پێویسته‌ حكومه‌ت له‌ماوه‌ی‌ (4) مانگدا جێبه‌جێیانبكات:

1- گۆڕینی‌ سیاسه‌تی‌ نه‌وتی‌ هه‌رێم و داڕشتنی‌ سیاسه‌تێكی‌ جیاواز له‌وه‌ی‌ پێشو له‌ چوارچێوه‌ی‌ ده‌ستوری‌ عێراقدا، هه‌روه‌ها جێبه‌جێكردنی‌ یاسای‌ نه‌وت و گازی‌ هه‌رێم و دروستكردنی‌ سندوقی‌ داهاته‌نه‌وتییه‌كان و هه‌مو ئه‌و كۆمپانیایانه‌ی‌ له‌یاساكه‌دا هاتون.

2- گۆڕینی‌ سیاسه‌تی‌ ئابوری‌ به‌ ئاڕاسته‌ی‌ چاره‌سه‌ركردنی‌ قه‌یرانه‌كان و پاككردنه‌وه‌ی‌ لیستی‌ موچه‌ خۆران و لابردنی‌ موچه‌خۆرانی‌ وه‌همی‌ و بندیوار، رێكخستنه‌وه‌ی‌ باج و گومرگ و رسومات له‌ چوارچێوه‌ی‌ ده‌ستور و یاساكاندا و پێدانی‌ ته‌اوی‌ ده‌سه‌ڵاته‌كان به‌ وه‌زیری‌ دارایی‌ بۆئه‌م مه‌به‌سته‌.

3- به‌گژداچونه‌وه‌ی‌ گه‌نده‌ڵی‌ له‌ رێگه‌ی‌ ئه‌كتیڤكردنی‌ ده‌سته‌ی‌ نه‌زاهه‌ و دیوانی‌ چاودێری‌ دارایی‌ و داواكاری‌ گشتی‌ به‌هه‌ماهه‌نگی‌ په‌رله‌مانی‌ كوردستان و دامه‌زراوه‌ په‌یوه‌ندیداره‌كان.

4- گۆڕین و داڕشتنه‌وه‌ی‌ مه‌له‌فی‌ په‌یوه‌ندییه‌كانی‌ ده‌ره‌وه‌ به‌دانانی‌ ستراتیژێكی‌ نیشتیمانی‌ له‌سه‌ر بنه‌مای‌ به‌رژه‌وه‌ندی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان و بونی‌ هاوسه‌نگی‌ له‌ فه‌رمانگه‌ی‌ په‌یوه‌ندییه‌كانی‌ ده‌ره‌وه‌ و نوێنه‌رایه‌تییه‌كانی‌ حكومه‌تی‌ هه‌رێم.

5- لابردنی‌ ئاسته‌نگه‌كان و پێدانی‌ ده‌سه‌ڵاتی‌ ته‌واو به‌وه‌زیر و وه‌زاره‌ته‌كان بۆ راپه‌ڕاندنی‌ ئه‌ركه‌كانیان و هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ی‌ ئه‌و بڕیار و كاره‌ نایاساییانه‌ی‌ له‌ غیابی‌ سه‌رۆكی‌ په‌رله‌مان و وه‌زیره‌كانی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕاندا دراون.

سێیه‌م: ئه‌و ئه‌ركانه‌ی‌ پێویسته‌ حكومه‌ت له‌ماوه‌ی‌ (7) مانگدا جێبه‌جێیانبكات:

1- كاركردن بۆ پاككردنه‌وه‌ی‌ لیستی‌ ده‌نگده‌ران له‌ناوی‌ دوباره‌ و بونی‌ ئاواره‌ و هه‌مواركردنه‌وه‌ی‌ یاسای‌ هه‌ڵبژاردن به‌شێوه‌یه‌ك بكرێته‌ فره‌بازنه‌یی‌ و كراوه‌، جیاكردنه‌وه‌ی‌ تۆماری‌ ده‌نگدانی‌ پێكهاته‌كان.

2- یه‌كخستن و به‌نیشتمانی‌ كردنی‌ هێزی‌ پێشمه‌رگه‌ و رێكخستنه‌وه‌ی‌ له‌ چوارچێوه‌ی‌ ده‌ستور و سیستمی‌ به‌رگری‌ عێراق و پێدانی‌ ته‌واوی‌ ده‌سه‌ڵاته‌كان به‌وه‌زیری‌ پێشمه‌رگه‌ بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌.

3- كاراكردنه‌وه‌ی‌ لیژنه‌ی‌ ره‌شنوسی‌ ده‌ستوری‌ هه‌رێمی‌ كوردستان و چه‌سپاندنی‌ بنه‌ماكانی‌ سیسته‌می‌ په‌رله‌مانی‌ له‌ده‌ستوری‌ هه‌رێمدا.

4- چه‌سپاندنی‌ سیستمی‌ لامه‌ركه‌زییه‌ت له‌رێگای‌ هه‌مواركردنی‌ یاسای‌ ئه‌نجومه‌نی‌ پارێزگاكان و یاسا په‌یوه‌ندیداره‌كانی‌ تره‌وه‌ و گه‌ڕاندنه‌وه‌ی‌ بودجه‌ و ده‌سه‌ڵاتی‌ دارایی‌ و ئیداری‌ بۆ پارێزگاكان.

وەڵامێك بەجێ بهێڵە

تکایە لێدوانی خۆت داخڵ بکە
تکایە ناوت لێرە داخڵ بکە